Bạn có biết câu chuyện về một ngôi làng, thuộc một hòn đảo xinh đẹp của Nhật Bản có lối sống lành mạnh và đạt được những thành tựu đáng kinh ngạc về mặt sức khoẻ, tinh thần chưa?
Mình không nói quá đâu, điều này đã nổi tiếng thế giới bởi ngôi làng của họ còn được mệnh danh là “vùng đất của những người bất tử”, với hơn 20 người thọ trên 100 tuổi hiện đang sống tại làng vào thời điểm cuối năm 2023.
Để hiểu thêm những bí quyết sống thọ, sống khoẻ của bộ tộc này là gì, mời bạn cùng đọc hết bài viết thú vị dưới đây.
Vị Trí Của Đảo Okinawa
Ngôi làng mà mình muốn nói đến là làng của người Okinawa, thuộc đảo Okinawa, Nhật Bản.
Okinawa là tỉnh cực Nam của Nhật Bản, bao gồm hàng trăm đảo thuộc quần đảo Ryukyu (Nansei) và được phân thành 3 nhóm đảo: quần đảo Okinawa, quần đảo Miyako, quần đảo Yaeyama.
Hòn đảo Okinawa thuộc quần đảo Okinawa và cũng là một hòn đảo khá lớn tại đây. Trung tâm hành chính của đảo là thành phố Naha, cũng là thủ đô của tỉnh Okinawa. Tại đây có một sân bay lớn cùng tên là sân bay Naha – là cửa ngõ để du khách đi đến tất cả các đảo thuộc quần đảo Okinawa.
Tuổi Thọ Của Người Dân Đảo
Điều đặc biệt nhất tại đảo không phải nằm ở cảnh sắc thiên nhiên hay nguồn tài nguyên hải sản, mà chính là tuổi thọ trung bình đáng ngưỡng mộ của người dân đảo.
Chính vì tỷ lệ người sống thọ khá cao ở đây nên hòn đảo đã được cả thế giới chú ý nhiều hơn và họ cùng phân tích những yếu tố để tạo nên tuổi thọ cao của người dân đảo.
Theo thống kê vào cuối năm 2023, ngôi làng hơn 3.000 dân này hiện có tới 20 người trên 100 tuổi, 1.233 người trên 65 tuổi. Thống kê này đáng chú ý ngay cả ở Nhật Bản, quốc gia có 92.000 người trên 100 tuổi bởi số lượng người sống thọ trên đảo cao hơn 40% với những người Nhật sống ở vùng khác.
Okinawa, hòn đảo xinh đẹp nằm ở phía nam Nhật Bản, từ lâu được mệnh danh là “vùng đất của những người bất tử”. Đây cũng được coi là một trong 5 “vùng xanh” của thế giới, nơi người dân sống thọ và hạnh phúc nhất, cùng với đảo Sardinia ở Italy, Nicoya ở Costa Rica, Ikaria ở Hy Lạp và Loma Linda, thuộc bang California, Mỹ.
Được biết, không chỉ sống thọ, sống khoẻ mà người dân trên đảo còn có đời sống tinh thần rất vui vẻ, thoải mái, đúng kiểu tận hưởng những gì mà cuộc sống ban tặng dù họ không sở hữu nhiều vật chất, những tiện nghi như con người ở các thành phố hiện đại.
Vậy bí quyết nào đã tạo nên những điều vi diệu đó trên hòn đảo Okinawa, chúng ta cùng tìm hiểu ở phần ngay bên dưới nhé.
➡ Đọc thêm: Bí Quyết Sống Thọ Và Khoẻ Đẹp Của Người Nhật
Bí Quyết Sống Thọ Của Người Dân Đảo
Có rất nhiều yếu tố để tạo nên một “vùng xanh” của Nhật Bản nơi người dân sống hạnh phúc và khoẻ mạnh như đảo Okinawa.
Trong đó, không thể nào không nhắc đến những thói quen đúng đắn, chừng mực và cân bằng trong cách ăn uống của người dân đảo. Người ta thường nói rằng, bệnh từ miệng, hoạ từ miệng, thức ăn là thuốc,…những điều đó cũng chỉ để nói lên một điều rằng thức ăn vô cùng quan trọng đối với sức khoẻ và tuổi thọ.
Do vậy, mình sẽ nói về yếu tố này đầu tiên. Và quả thật, chế độ ăn uống của người dân trên đảo Okinawa thật đặc biệt khi họ ưa chuộng những gì thuần khiết, thuận tự nhiên nhất để đưa vào cơ thể của mình.
Ăn uống thanh sạch và cân bằng
Liệu có nên nói rằng thói quen ăn uống của người dân nơi đây là khác thường hay không, khi khẩu phần ăn trong ngày của họ chủ yếu là trái cây, rau củ quả. Đồng thời, nếu ăn thịt động vật thì họ cũng ưu tiên ăn cá nhiều hơn là ăn những loại thịt khác.
Người Okinawa rất tâm niệm từ khoá “nuchi gusui”, có nghĩa xem thức ăn là thuốc, nên những gì họ đưa vào cơ thể đều được chọn lọc kỹ càng và quan trọng là nó phải thanh sạch, mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ.
Thật vậy, trong khẩu phần của mình, họ rất ưa chuộng những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, vitamin, thậm chí có những loại được gọi là siêu thực phẩm. Có thể kể đến một vài trong số đó như là khoai lang, mướp đắng, gừng, tảo, nghệ, ngãi cứu, rong biển, rau có màu xanh đậm, các loại trái cây tươi theo mùa,…
Trong đó, ta rõ ràng có thể thấy được nhiều loại rau củ có tác dụng làm chậm quá trình lão hoá, góp phần giảm nguy cơ ung thư, giảm căng thẳng, tăng lưu thông máu,…những loại thực phẩm trên nếu được sử dụng với tần suất hợp lý đều sẽ góp phần tạo nên một sức khoẻ ổn định, dẻo dai, và tiến đến là một tuổi thọ đáng mơ ước.
Mình lấy ví dụ như tảo – một loại thực phẩm bổ dưỡng và rất dồi dào, lại tươi xanh và nguyên chất, dễ tìm tại những nơi gần biển như đảo Okinawa, nơi mà họ có thể dùng thường xuyên trong khẩu phần ăn.
➡ Rất hay: Bài Thuốc Từ Các Loại Gia Vị Trong Bếp
Tảo được biết đến là một loại thực phẩm có đầy đủ các Vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, hỗ trợ sức khoẻ rất tốt, làm tăng hệ miễn dịch, kháng viêm, chống oxy hoá, giúp trẻ lâu, ngăn ngừa ung thư,…
Các công ty Y Dược thậm chí còn phải tạo ra những loại thực phẩm chức năng lấy chiết xuất từ tảo, để phân phối cho người dân trên đất liền giúp họ bồi bổ sức khoẻ, chống lại bệnh tật. Còn tại đảo Okinawa, người dân lại được dùng tảo tươi, nguyên chất, thanh sạch, và dùng mỗi ngày.
Mạng lưới Moai
Thuật ngữ Moai ở Nhật Bản dùng để nói về một nhóm người có mối quan hệ khăng khít với nhau, sống gần nhau để hỗ trợ những vấn đề khó khăn, san sẻ niềm vui, nỗi buồn,.. Nhóm cộng đồng này được thành lập từ khi các thành viên còn nhỏ tuổi và duy trì cho đến khi họ già đi.
Moai nếu được dịch sát nghĩa thì nó là “gặp nhau vì mục đích chung”. Moai sẽ hội họp định kỳ hàng tuần, hàng tháng, hàng quý hay thậm chí là hàng ngày để nắm bắt thông tin của nhau, chia sẻ mọi khía cạnh trong cuộc sống từ tình cảm, tài chính đến những vấn đề lớn lao hơn. Nhiều người có thể nằm trong nhiều Moai chứ không nhất thiết là một Moai.
Theo cá nhân mình thấy thì văn hoá Moai này của người dân trên đảo Okinawa rất hay và đáng để học tập. Moai đã tạo ra một nền tảng gắn kết, yêu thương trong cộng đồng người dân đảo. Đặc biệt, với những người cao tuổi thì Moai chính là một mạng lưới an toàn và đáng tin cậy hơn hết đối với họ.
Có lẽ nhờ vào Moai mà nhiều du khách khi đến đảo đã nhận xét, bầu không khí nơi đây thật hiền hoà, dễ chịu và thân tình. Và yếu tố này cũng đã đóng góp rất nhiều vào đời sống tinh thần lẫn sức khoẻ của người Okinawa. Bởi trong một khảo sát người ta đã thấy được rằng, moai ở Okinawa được coi là một trong những lý do khiến nơi đây có số lượng người sống trăm tuổi cao nhất thế giới.
➡ Tham khảo: Moai Giúp Người Nhật Sống Thọ Và Hạnh Phúc Hơn Thế Nào?
Ikigai
Bên cạnh Moai, triết lý Ikigai cũng là một thuật ngữ cổ xưa nhưng rất phổ biến tại Nhật và giúp cho người dân Okinawa thực hành theo để đạt được một cuộc sống hạnh phúc, viên mãn.
Có thể hiểu nôm na Ikigai có nghĩa là “lý do để bạn thức dậy mỗi sáng”.
Một nghiên cứu vào năm 2008 tại Nhật đã cho thấy, những người thực hành Ikigai lâu dài có khả năng ít mắc các bệnh về tim mạch hơn là những người không có Ikigai.
Bạn có thể xem đây là một số liệu để tham khảo. Nhưng trên thực tế, tại đảo Okinawa, người dân sống rất thoải mái và an lạc nhờ những niềm vui nho nhỏ hàng ngày, hài lòng với những gì họ đang có.
Và ngay sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một niềm vui hết sức giản dị nhưng lại mang nhiều ý nghĩa trong cuộc đời của những người Okinawa, đó là làm vườn.
Làm vườn
Đây là một hoạt động nổi trội của người Okinawa. Tại hòn đảo xinh đẹp này, hầu như mỗi nhà đều có một khu vườn cho riêng mình với những loại rau củ quả tươi ngon do chính họ vun trồng.
Việc làm vườn ở những nơi khác có thể là bình thường, nhưng ở Okinawa thì đặc biệt được xem trọng. Với họ, làm vườn không chỉ là một hoạt động thư giãn mà còn để làm đẹp cho nhà cửa nói riêng, cho hòn đảo nói chung, để họ có cơ hội vận động nhẹ nhàng, vừa sức, và quan trọng hơn cả là tự cung nguồn thực phẩm sạch cho gia đình.
Có thể những người như chúng ta – sống tại các thành phố lớn đều rất quý nguồn thực phẩm hữu cơ, organic, do đâu đâu cũng tràn ngập rau củ quả bị phun thuốc. Nhưng tại Okinawa, bạn có thể tận hưởng nguồn thực phẩm sạch mà không lo lắng gì, do chúng được làm ra từ chính đôi bàn tay khéo léo và tâm huyết của những người dân đảo.
Nhiều du khách khi đến đây đều không khỏi ngạc nhiên trước những mảnh vườn được vun trồng cẩn thận, cắt tỉa tinh tươm và quan trọng là, chúng phát triển sum xuê, đẹp mắt nhờ vào khí hậu ấm áp quanh năm trên đảo.
Hara Hachi Bu
Lại một thuật ngữ nữa chúng ta có thể học hỏi từ người Okinawa và áp dụng vào lối sống của bản thân, đó là Hara Hachi Bu – nghĩa là chỉ ăn no đến 80%.
Đa phần chúng ta đều có thói quen ăn no đến hơn 90%, thậm chí là hơn 100% cho đến khi cái bụng no căng mới thôi, và cũng do ta thường có suy nghĩ là ăn no để có sức mà làm việc.
Nhưng trên thực tế, điều đó lại không đúng, không cần thiết đối với sự hoạt động của dạ dày và các cơ quan nội tạng bên trong. Khi ăn quá no, dạ dày sẽ phải làm việc rất cật lực, các bộ phận khác cũng góp phần vào quá trình vận hành, tiêu hoá thức ăn nên việc ăn no căng sẽ tạo ra nhiều áp lực cho các cơ quan đó.
Một nghiên cứu khoa học còn cho thấy rằng bộ não của chúng ta không đồng nhịp với dạ dày. Nghĩa là, khi dạ dày đã no thì não không bắt được tín hiệu liền mà phải mất ít nhất là 20 phút sau. Và trong vòng 20 phút đó, ta lại vô tình ăn vào thêm biết bao nhiêu là thứ.
Hara Hachi Bu nhắc nhở ta chỉ ăn no đến khoảng 80%, có nghĩa khi bạn thấy là mình đang hơi no rồi thì hãy dừng việc ăn lại. Đây cũng là một nguyên tắc cực kỳ quan trọng để cân bằng dinh dưỡng và đóng góp vào việc tạo nên một sức khoẻ dẻo dai cho người Okinawa.
Đồng thời, Hara Hachi Bu cũng được lấy cảm hứng từ Nho Giáo, nhằm nhắc nhở mọi người hãy ăn uống trong chánh niệm, không ăn quá no, ăn vừa đủ, ăn trong bình an, không ăn với tâm tham lam sẽ gây ra nhiều hệ luỵ cho sức khoẻ.
Hoạt động tích cực
Một điều không thể thiếu trong lối sống khoẻ mạnh, cân bằng mà mình cho rằng không chỉ người dân Okinawa đã làm rất tốt mà tất cả chúng ta cũng cần nên thực hiện nghiêm túc, đó là sự vận động tích cực, tập luyện, thể dục thể thao.
Người Okinawa rất tích cực vận động. Khi đến đây, bạn có thể nhìn thấy rất nhiều người lớn tuổi chăm chỉ hoạt động ngoài trời. Họ có thể làm vườn, tập luyện, đi dạo hoặc tìm một công việc chân tay nào đó để làm chứ ít khi nằm trong nhà suốt cả ngày.
Một trong những công việc tay chân yêu thích của người dân Okinawa là công việc làm vườn mà mình đã nói ở trên. Khi làm vườn, họ được vận động nhẹ nhàng, đồng thời lại được phơi nắng để hấp thu nguồn Vitamin D tự nhiên dồi dào có trong ánh nắng mặt trời, và điều này cũng giúp cho xương khớp của họ thêm chắc khoẻ.
Một nghiên cứu đã cho thấy rằng tỷ lệ người lớn tuổi bị các bệnh về xương khớp, thoái hoá cột sống, tiểu đường, tim mạch, ung thư, mất trí nhớ tại đây rơi vào con số cực kỳ thấp.
Bên cạnh việc làm vườn, họ còn thường xuyên tập Thái Cực Quyền trong công viên, đạp xe, đi bộ, chơi bóng rổ cùng bạn bè. Một thống kê của Nhật Bản đã cho biết người dân nơi đây đều dành trung bình ít nhất 20 phút mỗi ngày cho những hoạt động này.
Cách Đi Đến Đảo
Cách phổ biến nhất để đi đến đảo là bạn phải đến Nhật Bản trước, rồi sau đó tìm chuyến bay đến đảo Okinawa.
Hiện nay chuyến bay đến đảo Okinawa có thể được tìm thấy nếu bạn khởi hành từ hai thành phố lớn của Nhật là Tokyo và Osaka. Đặc biệt tại Tokyo, chuyến bay dày đặc hơn với tần suất lên đến mỗi ngày, và thời gian bay là tầm 3 tiếng.
Khi đến đảo rồi, bạn có thể tự do lựa chọn nhiều phương tiện để di chuyển và thăm thú những cảnh đẹp trên đảo. Ở trên đảo có các phương tiện công cộng như tàu điện ngầm, xe buýt, xe taxi sẽ giúp bạn di chuyển đến nơi bạn cần rất nhanh chóng và dễ dàng. Bên cạnh đó, việc thuê xe ô tô, xe đạp hay xe máy cũng không hề khó, bạn hãy cân nhắc sao cho phù hợp với lịch trình của mình nhất.
Về các điểm tham quan trên đảo, bạn nên tìm hiểu trước nhưng đây là một vài nơi thú vị mà bạn có thể xem qua Lâu đài Shurijo, phố Kokusai Dori, Thuỷ cung Churaumi, …và một số đảo lân cận cũng có vẻ đẹp hoang sơ và diễm lệ không kém: đảo Taketomi, đảo Kohama, đảo Ishigaki,…
Lời Kết
Đọc xong bài viết này, bạn có ao ước được một lần đến thăm hòn đảo xinh đẹp này và tận mắt chứng kiến lối sống cân bằng của người dân nơi đây không?
Nếu có điều kiện thì cũng rất nên đến tham quan bạn nhỉ? Và điều mà ngay bây giờ bạn có thể làm đó là điều chỉnh lại lối sống, thói quen, hành vi của mình, để sao cho chúng hỗ trợ sức khoẻ, hướng bạn đến một lối sống cân bằng và thuận tự nhiên hơn.
Có sức khoẻ là có tất cả, hy vọng bài viết này của mình sẽ mang lại những thông tin hữu ích trong hành trình sống khoẻ, sống cân bằng của bạn nhé.