Táo bón là một triệu chứng không quá nguy hiểm nhưng lại gây ra nhiều phiền toái, khó chịu đến cả cơ thể lẫn tinh thần cho con người, cả trẻ em và người lớn đều rất dễ mắc phải nếu không biết cách phòng ngừa.
Rất nhiều người đã tìm đủ mọi cách để cải thiện, chữa trị chứng táo bón suốt một thời gian dài, nhưng rồi lại thất bại. Đó là tại vì họ chưa hiểu được đầy đủ nguyên nhân gây ra táo bón, và đâu là yếu tố quan trọng nhất trong việc ngăn chặn triệu chứng này diễn ra.
Trong bài viết này mình sẽ chỉ ra cho bạn 4 yếu tố quan trọng nhất trong việc ngăn ngừa táo bón, mà chỉ cần bạn tập trung giải quyết tốt 4 điều này, thì sẽ không còn lo ngại táo bón tìm đến mình vào một ngày đẹp trời nào đó mà bạn không hiểu lý do vì sao.
Nguyên Nhân Gây Ra Táo Bón
Có nhiều nguyên nhân để gây ra chứng táo bón, tuỳ vào từng cá nhân sẽ có nguyên nhân chính, nguyên nhân phụ, nhưng trong bài viết này mình sẽ tập trung vào những yếu tố quan trọng nhất.
Đây cũng là những yếu tố mà hầu hết chứng táo bón của đại đa số đều xuất phát từ chúng. Đó là những nguyên nhân đến từ bên trong cơ thể, cũng là do ta có cách ăn uống, sinh hoạt chưa được khoa học, đầy đủ chất và chuẩn chỉnh theo hướng thuận tự nhiên.
Theo sự nghiên cứu, quan sát của mình và cũng từ trải nghiệm của bản thân vì đã từng bị táo bón hành hạ cho khổ sở, phiền não,…mình đã tìm ra 4 trong số các nguyên nhân gây ra vấn đề táo bón mà theo mình là chúng quan trọng nhất, bao gồm Sự Thiếu Hụt Chất Xơ, Thiếu Vận Động (tập thể dục), Cơ Thể Không Đủ Nước, Thiếu Hụt Lợi Khuẩn Hệ Đường Ruột.
Bên cạnh đó, còn có một yếu tố mà nhiều chuyên gia cũng thường xuyên nhắc tới đó là Sự Căng Thẳng trong công việc và cuộc sống cũng góp phần gây ra chứng táo bón. Mình đồng ý với quan điểm này, tuy nhiên, theo mình thì nó không phải là nguyên nhân trực tiếp.
Bởi vì khi bạn đã làm tốt 4 yếu tố ở trên mình có liệt kê ra, thì cho dù bạn có lỡ căng thẳng một chút vì công việc thì bạn cũng khó mà bị táo bón được. Chỉ khi nào 4 yếu tố trên không được bảo đảm, bị thiếu đi một trong số đó thì mới dẫn đến chứng táo bón. Vào lúc này, việc bạn căng thẳng, lo lắng vì táo bón kéo dài sẽ góp phần vào làm cho tình trạng đó càng thêm tồi tệ, khó giải quyết.
➡ Cùng chủ đề: 5 Cách Trị Táo Bón Tự Nhiên Cho Người Lớn Và Trẻ Em
Khi đã xác định rõ nguyên nhân thì việc đi giải quyết nó sẽ rất khả quan và trúng đích. Thế thì chúng ta chỉ cần tập trung xử lý tốt 4 yếu tố ở trên mà mình đã đề cập. Cách giải quyết, cải thiện thế nào thì phần bên dưới đây mình sẽ nói chi tiết.
4 Yếu Tố Quan Trọng Nhất
Bổ sung Chất Xơ
Đây là yếu tố phổ biến nhất mà hầu như ai cũng sẽ nghĩ đến trước tiên khi nói về những cách để phòng ngừa táo bón.
Cho nên ở đây thì mình sẽ không nói nhiều về những gì bạn đã biết, mình chỉ bổ sung thêm một vài thông tin cần thiết về cách nạp chất xơ vào cơ thể như thế nào cho đúng hơn.
Có phải thông thường bạn hay bổ sung chất xơ bằng việc ăn nhiều rau xanh, mà đa phần là rau trong các món canh, món xào, món luộc để ăn cùng với cơm? Cách này thì không có gì sai nhưng chỉ là chưa phải phương thức tốt nhất.
Hàm lượng vitamin ở trong các loại rau, củ rất nhiều, nhưng khi chúng ta nấu trên ngọn lửa lớn để chế biến thành các món ăn ngon thì chúng sẽ bị hao hụt đi. Nếu bạn cứ liên tục ăn rau, củ theo cách chế biến quá kỹ lưỡng cùng với nhiều loại gia vị thì không những không nạp được vào cơ thể nhiều dưỡng chất mà còn làm phát sinh ra nhiều loại bệnh khác nữa.
Vậy chúng ta nên ăn rau củ như thế nào để vừa có được chất xơ, vừa bảo toàn đầy đủ lượng vitamin, chất dinh dưỡng để đưa vào cơ thể. Mình xin gợi ý thứ tự ưu tiên về cách ăn rau củ để đạt được hiệu quả về mặt dinh dưỡng như sau:
- ăn rau củ sống, hay còn gọi là ăn thô: bạn sẽ giữ lại trọn vẹn vitamin có trong rau củ vì chúng không hề bị hao hụt đi do không phải trải qua công đoạn chế biến cầu kỳ, nên lưu ý là hãy lựa chọn rau củ hữu cơ, không bị phun thuốc bạn nhé. Một số món ăn bạn có thể áp dụng cách này đó là: salad trộn dầu giấm, rau củ tươi cuốn bánh tráng ăn kèm nước chấm chua ngọt, các món gỏi (nộm), uống nước ép rau củ, ăn sinh tố rau củ + trái cây + sữa chua, …
- ăn rau củ trong món canh: đây là món ăn phổ biến có mặt ở hầu hết trong mọi bữa ăn gia đình. Khi nấu món này, đúng là rau củ bị nấu chín sẽ hao hụt phần nào chất dinh dưỡng nhưng lượng hao hụt đó có thể vẫn còn nằm trong nước canh, nếu ta ăn canh cả nước lẫn cái thì nhiều khả năng ta vẫn hấp thụ được đầy đủ lượng vitamin và chất xơ trong đó. Lưu ý: nên nấu các món canh đơn giản sẽ tốt cho sức khoẻ hơn, hạn chế cho quá nhiều thịt, dầu ăn cùng các loại gia vị không tốt như bột canh, mì chính,…
- ăn rau củ theo kiểu hấp: món này cũng gần giống như bạn ăn rau củ luộc, nhưng thay vào đó là bạn sẽ không đổ nước vào rau củ mà sẽ đem đi hấp cách thuỷ, cho rau củ chín rồi ăn. Với cách này, người ta cho rằng vitamin trong rau củ không bị hoà lẫn vào nước luộc và thất thoát đi nhiều, nên vẫn tốt hơn là đem rau củ đi luộc chín trong nước.
- ăn rau củ theo kiểu luộc: như có nói ở trên, nếu ăn theo cách này thì nhiều người cho rằng lượng vitamin, khoáng chất trong rau củ bị thất thoát đi trong phần nước luộc. Có nhiều người sẽ lấy nước luộc này làm canh, cũng có nhiều người bỏ đi vì chỉ cần ăn rau củ thôi, thế thì sẽ rất uổng. Do vậy nếu bạn muốn ăn rau củ luộc thì nên chọn cách hấp sẽ tốt hơn. Tuy nhiên cũng có nhiều loại cần phải luộc kỹ trong nước thì mới chín, và cách ăn luộc này dù sao cũng rất healthy vì không phải nấu với dầu, với nhiều loại gia vị nên cũng rất được khuyến khích để ăn trong các bữa cơm gia đình.
- ăn rau củ theo cách xào: đây là cách ăn được nhiều người ưa chuộng vì nó mang lại sự ngon miệng, rất phù hợp để ăn chung với cơm trắng. Nhưng với cách ăn này, lượng vitamin trong rau củ đã bị mất đi khá nhiều, lại thêm việc bạn nấu chúng trên ngọn lửa lớn cùng với dầu, nhiều gia vị sẽ làm cho rau củ lúc này không những không mang lại nhiều lợi ích về sức khoẻ cho bạn nữa, mà ngược lại, chứa nhiều hiểm hoạ cho các cơ quan nội tạng. Tuy vậy, cũng không thể bảo rằng bạn phải từ bỏ, hay thay đổi ngay thì sẽ rất khó khăn. Bạn vẫn có thể ăn rau củ xào, nhưng nên giảm đi tần suất của nó lại để thay vào đó là các cách chế biến như trên, đặc biệt là cách đầu tiên – ăn thô để đảm bảo lượng chất xơ được dồi dào nhất, mang lại hiệu quả lớn trong công cuộc cải thiện và phòng ngừa táo bón.
➡ Đọc thêm: Những Vị Thuốc Từ Các Loại Gia Vị Đơn Giản Có Trong Gian Bếp
Uống Đủ Nước
Đây là một yếu tố khá đơn giản nhưng cũng vô cùng quan trọng vì nó là một trong số những nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng táo bón.
Uống nước thì hầu như chúng ta ai cũng uống mỗi ngày, nhưng thực sự có những người dù đã uống nhưng vẫn không đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể, và thế là nước không xuống đến đại tràng để hỗ trợ làm mềm phân, thúc đẩy nhu cầu đi đại tiện.
Ví dụ như đó là những bà mẹ bầu, mẹ đang cho con bú, dù có uống nước nhưng có thể là uống ít, thế là cơ thể lấy phần nước đó để ưu tiên dành cho thai nhi, hoặc dành cho việc sản xuất ra sữa mẹ, hoặc những người uống nước kiểu cảm tính, khi nào khát thì mới uống mà không biết là mình uống chưa đủ lượng cần thiết của cơ thể.
Do vậy, tốt nhất là bạn nên tham khảo cách tính lượng nước cần cho cơ thể mỗi ngày dựa theo cân nặng hiện tại. Đây là một cách đo lượng nước cần uống vô cùng hợp lý mà khi đã biết rồi, bạn chỉ cần đong lượng đó vào một chiếc bình nước và để sẵn trên bàn làm việc, nhớ là đến cuối ngày thì cần phải uống hết bình, thế là xong.
Cách tính đơn giản như sau: cân nặng x 40 (ml) = lượng nước cần uống trong ngày.
Ví dụ mình đang nặng 50 kg, thì lượng nước trong ngày mình cần uống là khoảng 2 lít (=50 x 40 ml).
Với cách tính đơn giản này, bạn không còn phải lăn tăn lo nghĩ xem liệu mình đã uống đủ nước chưa. Và khi đã đảm bảo mình uống đủ nước nhưng vẫn lo rằng táo bón sẽ tìm tới mình, thì bạn chỉ cần kiếm soát lại 3 yếu tố còn lại xem mình đã làm tốt hay chưa.
Yếu tố bên dưới đây là cực kỳ quan trọng nhưng cũng vô cùng khó để thực hiện đối với không ít người.
Vận Động Nhiều
Nguyên nhân gây ra táo bón còn đến từ sự giảm nhu động ruột bên trong cơ thể bạn. Nhu động ruột là quá trình co bóp hình lượn sóng xảy ra tại các cơ quan trong hệ tiêu hoá. Nó có tác dụng giúp thức ăn được tiêu hoá và tăng sự hấp thu dưỡng chất cho cơ thể cùng nhiều vai trò quan trọng khác trong suốt quá trình tiêu hoá.
Việc nhu động ruột bị giảm sẽ làm chậm đi sự di chuyển của phân đến đại tràng. Với những người bị vấn đề này, cơ nâng trực tràng của họ sẽ không tạo được lực đẩy và cơ thắt hậu môn cũng sẽ không co giãn, để giúp đưa phân ra khỏi trực tràng, từ đó tạo ra chứng táo bón.
Đồng thời, một khi họ đã đi vệ sinh được thì lại có cảm giác đại tiện không ra hết phân, thời gian mỗi lần đi kéo dài hoặc phải sử dụng lực đè ở sàn chậu để giúp phân thoát ra ngoài. Điều này lại góp phần làm tăng nguy cơ bị trĩ.
Và một trong những biện pháp hữu hiệu để làm điều hoà nhu động ruột đó là tăng cường tập luyện thể dục mỗi ngày. Các chuyên gia đã nghiên cứu và thấy rằng việc vận động thường xuyên sẽ giúp cho hệ đường ruột hoạt động tốt, tăng cường nhu động ruột và cải thiện đáng kể tình trạng ăn không tiêu, táo bón,…
Những người lười vận động hoặc do tính chất công việc, phải ngồi một chỗ nhiều và ít có thời gian tập luyện như nhân viên văn phòng, nhân viên trực điện thoại,…sẽ rất dễ bị táo bón nếu như 3 yếu tố còn lại của họ như chất xơ, lợi khuẩn, nước,…cũng không có đủ cho cơ thể.
Do vậy, bạn cần tăng cường vận động, siêng năng thể dục thể thao mỗi ngày để hạn chế tình trạng táo bón, giúp nhu động ruột được điều hoà. Bạn có thể chọn cho mình một môn thể thao yêu thích và theo đuổi nó. Người ta cho rằng thời gian để tập luyện mỗi ngày nên là 60 phút thì sẽ vô cùng tuyệt vời, nếu không thì cũng phải đạt được ít nhất 30 phút.
Bạn có thể lựa chọn 1 phòng tập gym gần nhà nhằm mục đích có cho mình một khoảng thời gian và một nơi chốn để tập trung luyện tập mỗi ngày. Nếu không đến phòng gym thì bạn cũng có thể thực hiện 1 trong 3 hoạt động thể thao phổ biến nhất sau đây: chạy bộ, đi bộ và đạp xe đạp.
Đó là 3 môn thể thao nhẹ nhàng, rẻ tiền nhất mà ai cũng có thể tập được. Vấn đề còn lại chỉ là ý chí, sự siêng năng và ý thức về sức khoẻ của bạn thôi.
Lợi Khuẩn Hệ Đường Ruột
Hệ vi sinh đường ruột khoẻ mạnh là khi có số lượng lợi khuẩn tồn tại đến hơn 85% trong tổng lượng vi sinh vật tại đây. Theo các chuyên gia, lợi khuẩn đường ruột là một hàng rào bảo vệ sức khoẻ rất tốt cho con người trước các tác nhân gây bệnh. Bên cạnh đó, hệ thống lợi khuẩn này còn giúp hỗ trợ hệ tiêu hoá, tăng cường miễn dịch, phòng ngừa sự viêm nhiễm từ các loại virus và tổng hợp vitamin cho cơ thể.
Tại đại tràng, lợi khuẩn còn có nhiệm vụ đặc biệt là sử dụng các chất xơ đã được chúng ta ăn vào, tổng hợp, hấp thụ và chuyển hoá chúng. Quá trình này nếu diễn ra tốt đẹp thì sẽ hỗ trợ cho tiến trình đưa phân đi ra ngoài cơ thể một cách đúng thời điểm và đều đặn.
Nếu như cơ thể bạn có quá ít lợi khuẩn, hoặc lợi khuẩn kém đa dạng thì sẽ không làm tốt chức năng chuyển hoá, tổng hợp chất xơ được, và vì thế sẽ khiến cho bạn rơi vào tình trạng bị táo bón. Đây là trường hợp mà một số người cho rằng họ đã ăn rất nhiều chất xơ nhưng vẫn bị táo bón.
Khi bạn đã hiểu ra được yếu tố thứ 4 này thì cần phải đảm bảo rằng lợi khuẩn hệ đường ruột của mình khoẻ mạnh, hoạt động tốt thì mình mới giảm nguy cơ bị táo bón. Mà muốn có nguồn lợi khuẩn cho cơ thể thì phải lựa chọn những thức ăn phù hợp để bổ sung vào.
Bên dưới là một số gợi ý về thức ăn giúp bổ sung lợi khuẩn cho cơ thể mà bạn nên tham khảo.
Cách Để Bổ Sung Lợi Khuẩn
Như đã nói ở trên, hệ vi sinh vật đường ruột hay chính xác hơn là lợi khuẩn – đóng vai trò vô cùng quan trọng không chỉ ở khía cạnh phòng ngừa táo bón mà còn duy trì sức khoẻ thể chất của chúng ta.
Bên dưới đây là 6 nhóm thực phẩm mà bạn có thể lựa chọn để bổ sung lợi khuẩn, giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột một cách tự nhiên, ngăn ngừa táo bón:
Nhóm rau: bông cải xanh, bông atiso, hành lá, …
Nhóm trái cây: mâm xôi, chuối tiêu xanh, táo, việt quất, …
Nhóm các loại đậu: đậu xanh, đậu lăng, đậu thận, đậu trắng,…
Nhóm ngũ cốc: cỏ lúa mì, gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám, hạt Quinoa, kiều mạch,…
Nhóm các loại hạt: hạnh nhân, hạt chia, hạt macca, ….
Nhóm thực phẩm lên men: sữa chua, cải chua, kim chi, dưa giá, nấm kefir, tương Tempah, giấm táo,…
Nhân tiện, mình cũng xin giới thiệu đến bạn một loại thực phẩm được sản xuất bằng quy trình tiên tiến, giúp giữ trọn vẹn vitamin, dưỡng chất để hỗ trợ người tiêu dùng bổ sung lợi khuẩn hệ đường ruột một cách tiện lợi, cải thiện tình trạng táo bón, tăng cường sức khoẻ nói chung.
Đó chính là Tinh Bột Chuối Tiêu Xanh sấy lạnh.
Đây là một sản phẩm bán chạy của Hợp Tác Xã Nông Dược Yên Bái, nhà sản xuất này đã áp dụng công nghệ sấy lạnh tiên tiến để làm ra chuối tiêu xanh dưới dạng bột, rất dễ dàng sử dụng như pha với nước ấm, trộn với cháo, sữa chua, sinh tố,…mà vẫn giữ nguyên mùi vị thơm ngon và chất dinh dưỡng từ quả chuối tiêu xanh.
Vậy còn tác dụng tăng cường lợi khuẩn, cải thiện táo bón thì sao? Mình sẽ nói ngay bên dưới đây.
Người ta tìm thấy trong quả chuối xanh có hàm lượng Tinh Bột Kháng dồi dào. Tinh bột kháng là một loại tinh bột được chuyển hoá trọn vẹn xuống ruột già và lên men tại đây, nó sẽ đóng góp đáng kể vào việc nuôi dưỡng nguồn lợi khuẩn cho hệ đường ruột.
Nếu bạn vẫn chưa rõ vì sao mà mình và nhà sản xuất Nông Dược Yên Bái lại đề cao những lợi ích từ tinh bột kháng đến vậy, thì hãy tham khảo thêm trong bài viết dưới đây nhé.
➡ Đọc ngay: 5 Lợi Ích Tuyệt Vời Từ Loại Thực Phẩm Có Chứa Tinh Bột Kháng
Đọc xong rồi bạn sẽ hiểu được rằng, không chỉ hỗ trợ tăng lợi khuẩn, cải thiện chứng táo bón mà những loại thực phẩm có chứa Tinh Bột Kháng còn mang đến những lợi ích cho sức khoẻ con người như kiễm soát đường huyết, hạn chế tim mạch, điều chỉnh huyết áp, tăng hệ miễn dịch, giúp giảm cân,…
Thế nhưng vì để bổ sung tinh bột kháng mà phải ăn cả một quả chuối tiêu xanh thì sẽ hơi bất tiện, do vậy nhà sản xuất làm ra chuối xanh dưới dạng bột mịn, mà vẫn giữ được trọn vẹn vitamin trong đó thì thật là tiện lợi để sử dụng, nhất là cho những đối tượng đặc biệt như người già, trẻ nhỏ, người bệnh,…mà đang cần bổ sung thêm dinh dưỡng.
Lời Kết
Hy vọng bài viết này của mình sẽ cung cấp cho bạn những thông tin giá trị, để bạn cải thiện, xử lý, giải quyết chứng táo bón (nếu có) đang diễn ra trên cơ thể bạn hoặc những người thân như con cái, vợ chồng.
Tuy vấn đề này không quá nguy hiểm nhưng nếu để nó diễn ra và kéo dài, sẽ tạo nên những sự phiền toái, khó chịu, ảnh hưởng nhiều đến tinh thần và tâm lý của bạn.
Mong rằng sau khi đọc bài viết này của mình thì bạn sẽ chẳng bao giờ bị người khách mang tên táo bón gõ cửa làm phiền bạn một lần nào nữa nhé!